Η επέμβαση του καταρράκτη γίνεται βέβαια συνήθως για να δει ο ασθενής καλύτερα, μπορεί όμως να επιλεγεί η επέμβαση αυτή για να γίνει δυνατή η θεραπεία άλλων παθήσεων του ματιού (γλαύκωμα-αιμορραγίες βυθού-εκφυλίσεις-υψηλή μυωπία κ.α.) όπου κανείς δεν αναμένει όπως στην πρώτη κατηγορία ουσιαστική βελτίωση της όρασης λόγω άλλων παθήσεων που συνυπάρχουν.
Πολλές φορές αποφασίζεται διπλή ή και τριπλή επέμβαση όπως π.χ. καταρράκτης-γλαύκωμα ή καταρράκτης-αστιγματισμός ή καταρράκτης και μεταμόσχευση κερατοειδούς, ή καταρράκτης-ιριδοπλαστική-στραβισμός κ.λ.π. προκειμένου να αντιμετωπισθούν περισσότερα προβλήματα συγχρόνως.
Πρέπει να τονισθεί ότι η χρονική στιγμή που πρέπει να γίνει η επέμβαση του καταρράκτη είναι όταν ο ασθενής αντιληφθεί ότι τον ενοχλεί στις ασχολίες του η μείωση της οράσεως, ακόμη και αν η ποσοτική ικανότης της οράσεως του είναι υψηλή.
Αντίθετα από παλαιά που οι ιατροί περίμεναν την σχεδόν τύφλωση με την ωρίμανση του καταρράκτη για να χειρουργήσουν λόγω των μέσων που τότε διέθεταν, τώρα κάτι τέτοιο αυξάνει απλά τις πιθανότητες μετεγχειρητικών επιπλοκών.

Η σύγχρονη εγχείρηση του καταρράκτη ονομάζεται φακοθρυψία. Προεγχειρητικά γίνεται ειδική μελέτη για τον καταρράκτη με υπερηχογραφήματα και άλλες ειδικές εξετάσεις όπως οι υπολογισμοί της δύναμης και του τύπου του ενδοφακού.

Μέσα στο άδειο πλέον μετά την φακοθρυψία, τοίχωμα-περίβλημα του φακού, το περιφάκιο, τοποθετείται ένας τεχνητός διαυγής σας κρύσταλλο φακός, ο ενδοφακός. Με τον τρόπο αυτό επανακτάται ένας διαυγής φακός που το μεν περίβλημα με τα στηρίγματα του είναι του οργανισμού μας, η δε καρδιά του είναι τεχνητός πλαστικός φακός συμβατός με τους ιστούς του οργανισμού και αναλλοίωτος για πάντα.