Διαθλαστικές ανωμαλίες ή αμετρωπίες είναι η μυωπία, η υπερμετρωπία, ο αστιγματισμός και η πρεσβυωπία.
Τι είναι η μυωπία;
Η μυωπία είναι μία πολύ συχνή διαθλαστική ανωμαλία που παρατηρείται στο 25% του γενικού πληθυσμού. Στην μυωπία, οι φωτεινές ακτίνες από το εξωτερικό περιβάλλον, επομένως και τα είδωλα των διαφόρων αντικειμένων, δεν εστιάζονται στο πίσω μέρος του ματιού μας, δηλ. στον αμφιβληστροειδή, όπως συμβαίνει στα φυσιολογικά εμμετρωπικά μάτια, αλλά μπροστά από αυτόν, με αποτέλεσμα να μην βλέπουμε καθαρά τα αντικείμενα που βρίσκονται μακριά. Αυτό οφείλεται, είτε στο μεγάλο μέγεθος του βολβού (αξονική μυωπία), είτε στην αυξημένη διαθλαστική δύναμη του εμπρός μέρους του ματιού δηλ. του κερατοειδή ή του φακού του ματιού που βρίσκεται πίσω από την κόρη (διαθλαστική μυωπία).
Τι είναι η υπερμετρωπία;
Η υπερμετρωπία είναι μια συχνή διαθλαστική ανωμαλία, όπου οι φωτεινές ακτίνες από το εξωτερικό περιβάλλον εστιάζονται πίσω από τον αμφιβληστροειδή του ματιού, με αποτέλεσμα να κουράζονται εύκολα τα μάτια ή να μη βλέπουμε πολύ καθαρά κοντά ή και μακριά, ανάλογα με το βαθμό της υπερμετρωπίας και την ηλικία. Αυτό οφείλεται είτε στο μικρό μέγεθος του βολβού (αξονική υπερμετρωπία), είτε στην μειωμένη διαθλαστική δύναμη του κερατοειδή ή τού φακού (διαθλαστική υπερμετρωπία).
Τι είναι o αστιγματισμός;
Ο αστιγματισμός είναι η διαθλαστική ανωμαλία η οποία προκαλεί παραμορφώσεις στο σχήμα των αντικειμένων που εστιάζονται στον αμφιβληστροειδή του ματιού, λόγω σχηματισμού δύο ειδώλων, καθέτων μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να βλέπουμε π.χ. την τελεία σαν γραμμή, να μπερδεύουμε γράμματα ή αριθμούς π.χ. το Ο με το Θ, το Ε με το Ξ ,το Α με το Δ, το 6 με το 8, το 4 με το 7 κ.λ.π. Αυτό οφείλεται συνήθως στην διαφορετική καμπυλότητα των μεσημβρινών του κερατοειδούς, δηλ. του εμπρός μέρους του ματιού, το οποίο αντί για σχήμα σφαιρικό έχει σχήμα οβάλ (σαν αυγό). Αν η εστίαση των δύο ειδώλων είναι μπροστά από τον αμφιβληστροειδή, ο αστιγματισμός είναι μυωπικός , αν είναι πίσω είναι υπερμετρωπικός, μπορεί όμως να είναι και μικτός. Ο αστιγματισμός συνήθως συνυπάρχει με μυωπία ή υπερμετρωπία.
Τι είναι η πρεσβυωπία;
Η πρεσβυωπία είναι η δυσκολία να βλέπει κανείς καθαρά τα κοντινά αντικείμενα ενώ βλέπει καλά τα μακρινά. Η δυσκολία αυτή είναι εντονότερη στο διάβασμα, ιδιαίτερα όταν υπάρχει χαμηλός φωτισμός. Οφείλεται στην αδυναμία του φακού να κάνει προσαρμογή και να εστιάσει κοντά, λόγω ηλικίας. Πρόκειται για μία πάθηση που παρουσιάζεται σε όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το φύλο τους και ανεξάρτητα από το αν ήδη πάσχουν από άλλες διαθλαστικές ανωμαλίες όπως η μυωπία, η υπερμετρωπία και ο αστιγματισμός.
Τι είναι οι διαθλαστικές επεμβάσεις;
Είναι οι επεμβάσεις, που με τη βοήθεια των λέιζερ ή χειρουργικά, διορθώνουν τις διαθλαστικές ανωμαλίες του οφθαλμού, δηλ. τη μυωπία, την υπερμετρωπία, τον αστιγματισμό αλλά και την πρεσβυωπία, αν και η τελευταία δεν αποτελεί διαθλαστική ανωμαλία, αλλά μία δυσλειτουργία της προσαρμογής (εστίασης) του οφθαλμού στη κοντινή απόσταση, η οποία εμφανίζεται με την πάροδο της ηλικίας. Αρχικά ήταν η ακτινωτή κερατοτομή , μια τεχνική που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της διαθλαστικής χειρουργικής. Η επανάσταση όμως ήρθε με τις ακτίνες λέιζερ, η αποτελεσματικότητα, η ακρίβεια και η ασφάλεια των οποίων έκανε εκατομμύρια ανθρώπους να βλέπουν χωρίς γυαλιά ή φακούς επαφής. Σκοπός των επεμβάσεων αυτών κατά κανόνα είναι η απαλλαγή της άμεσης εξάρτησης από τα γυαλιά ή τους φακούς επαφής και η προσφορά καλύτερης ποιότητας όρασης και τρόπου ζωής καθώς και η διεύρυνση των επαγγελματικών δυνατοτήτων.